از زمانی که طالبان زنان و دختران در افغانستان را از هرگونه فعالیت ورزشی منع کردند، دو سال میگذرد، اما کمیته بینالمللی المپیک هنوز با طالبان برخورد خاصی نکرده است. محروم کردن زنان از فعالیتهای ورزشی بهخصوص ورزشهای المپیکی با منشور این سازمان در تضاد است و این نهاد بینالمللی برای کشورها یا جریانهایی که چنین محرومیتی را بر زنان اعمال میکنند، اقدامهای تنبیهی در نظر میگیرد اما با اینکه طالبان از دو سال پیش، منشور المپیک را نقض کردهاند، کمیته بینالمللی المپیک نهتنها هیچ اقدام تنبیهی در این خصوص در نظر نگرفته که به مذاکره با طالبان هم ادامه میدهد.
کمیته بینالمللی المپیک از ۱۵ تا ۱۷ اکتبر، نشستی در شهر بمبئی هند برگزار کرد و در این نشست، اصلاحیههای حقوق بشری جدیدی را به تصویب رساند. با این حال در این نشست هم هیچ اقدام تنبیهی برای برخورد با طالبان در نظر گرفته نشد و مقامهای کمیته بینالمللی المپیک گفتند که هنوز برای گفتوگو با طالبان فرصت و زمان وجود دارد.
به باور اعضای این کمیته، هنوز برای به نتیجه رسیدن مذاکرات امیدی وجود دارد و این نهاد راهبرد حقوق بشری تازهای در پیش گرفته است که ملزم شدن طالبان به پذیرش شرکت کردن زنان در فعالیتهای ورزشی را تضمین میکند.
جیمز مکلئود، مدیر روابط عمومی کمیته بینالمللی المپیک، در این نشست گفت: «وضعیت در افغانستان کمی پیچیده است، اما باعث نمیشود که مذاکرات برای حضور زنان در فعالیتهای ورزشی را ادامه ندهیم.» او افزود که در مذاکرات پیشرفتهای خوبی به وجود آمده که باعث شده است کمیته به تلاشهایش به منظور رسیدن به نتیجه دلخواه ادامه دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مکلئود با اشاره به بازیهای آسیایی هانگژو در چین گفت: «ما شاهد بودیم که در هیئت ۸۳ نفری اعزامی افغانستان به بازیهای هانگژو ۱۵ دختر نیز حضور داشتند. با این حال حضور ۱۵ زن در یک تورنمنت بینالمللی نمیتواند براوردهکننده آرزوی هزاران زن و دختر دیگر باشد که زیر فشار تبعیض جنسیتی همچنان از تمام فعالیتهای ورزشی محروماند.»
فریبا رضایی، یکی از اولین ورزشکاران المپیکی افغانستان، میگوید که برای کمیته بینالمللی المپیک هیچ چیز پیچیدهای وجود ندارد. طالبان در محروم کردن زنان از ورزش سابقه دارند و کمیته بینالمللی المپیک هم در تحریم طالبان. زیرا طالبان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی نیز با زنها همین گونه رفتار کردند که باعث شد کمیته بینالمللی المپیک طالبان را تحریم کند.
رضایی اشاره میکند که کمیته المپیک برای ادامه مذاکرات با طالبان دلیل مشخصی ارائه نکرده است و میافزاید: «چرا طالبان به دلیل نقض حقوق زنان ورزشکار افغانستان و ممنوع کردن حضور آنها در المپیک تحریم نمیشوند؟ اصلا چرا کمیته بینالمللی المپیک با گروهی تروریست مذاکره میکند؟ مذاکره با طالبان برای برابری جنسیتی، مضحک و اتلاف وقت است. این مردان هیچ ارزشی برای ورزش کردن زنان قائل نیستند و زیر تیغ طالبان آیندهای برای زنان ورزشکار وجود ندارد.»
فریبا رضایی از زمانی که طالبان بر افغانستان تسلط یافتهاند، برای مقامهای ارشد کمیته بینالمللی المپیک چندین نامه فرستاده و در این نامهها خواهان تحریم تمام رشتههای ورزشی المپیکی شده است که طالبان آنها را کنترل میکنند. در آخرین نامه که فریبا رضایی و تهمینه کوهستانی، دیگر ورزشکار المپیکی افغانستان، ۱۶ اکتبر به توماس باخ، رئیس کمیته بینالمللی المپیک فرستادند، از او خواستند به رعایت قوانین منشور حقوق بشری کمیته بینالمللی المپیک که از گسترش ورزش زنان در تمام سطوح و اصل برابری بین زن و مرد حمایت میکند، اهتمام ورزد.
کمیته بینالمللی المپیک در نشست اخیرش، روسیه را از حضور در المپیک بعدی محروم کرد. زیرا روسها را مسئول حمله به اوکراین دانست اما هنوز در قبال اعمال طالبان هیچ واکنشی نشان نداده است. در حالی که این گروه زنان را از حضور در تمام برنامههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی محروم کردهاند.
جیمز مکلئود میگوید آنها به اصرار سمیرا اصغری، عضو کمیته بینالمللی المپیک، هنوز باب گفتوگو و مذاکره با طالبان را نبستهاند؛ زیرا امکان بازگشت زنان به حوزه ورزش وجود دارد. با این حال به گزارش وبسایت «پلی د گیم» که در حوزه دموکراسی و برابری در ورزش فعالیت دارد، هنوز در خصوص ورود زنان به فعالیتهای ورزشی هیچ پیشرفت ملموسی مشاهده نشده است.
دفتر رسانهای کمیته بینالمللی المپیک به پلی د گیم گفت که این نهاد بهویژه از طریق کمیته ملی المپیک افغانستان و مقامهای ورزشی این کشور تمام تلاش خود را به کار میگیرد تا محدودیتهای فعلی علیه زنان لغو شود و به حمایت از ورزشکاران افغان که قصد دارند در بازیهای المپیک پاریس در سال ۲۰۲۴ شرکت کنند، ادامه میدهد.
به گفته دفتر رسانهای کمیته بینالمللی المپیک، تا این لحظه ۱۰ ورزشکار زن و مرد از بورسیه همبستگی المپیک بهرهمند شدهاند که اکثر آنها در خارج از افغانستان و با کمک کمیته ملی المپیک کشورهای میزبانشان تمرین میکنند.
طالبان در نخستین روزهای سلطه بر افغانستان در ورزشگاهها را به روی زنان بستند. بسیاری از ورزشکاران زن از افغانستان فرار کردند و در کشورهای خارجی تیمهای ملی در تبعید ایجاد کردند. برخی از این تیمها در تورنمنتهای بینالمللی با نام افغانستان شرکت میکنند.
کمیته بینالمللی المپیک میگوید با توجه به علاقه طالبان به ورزش کریکت و اضافه شدن این رشته به المپیک ۲۰۲۸ لسآنجلس، میخواهند از این حربه برای فشار بر طالبان استفاده کنند. اما بعید به نظر میرسد که طالبان حاضر شوند در ازای حضور تیم کریکت افغانستان در المپیک ۲۰۲۸ امتیازی چون حضور در ترکیب هیئت اعزامی افغانستان را برای زنان افغان قائل شوند.